Trommels horen niet bij seidr.

Nee, trommels en seidr gaan niet echt samen. Niet met de seidr zoals ik het beoefen.

Reden 1:

Als je de oud Noorse bronnen goed bestudeerd, dan valt het op dat er nooit over een trommel wordt gesproken. Zang, vardlokkur, galdr worden keer op keer genoemd, maar nooit het ritme van een drum.

“En Lokasenna stanza 24 dan?!” hoor ik iemand in de verte roepen

.“En þik síða kóðo Sámseyo í,

ok draptu á vétt sem völor,“

Dit wordt graag vertaald met:“Ik weet wat jij deed op Samsay. Je sloeg op een trommel als een Völva”

Dit is een heel vrije vertaling, die in feite geen enkele grond heeft. Er wordt dan gezegd dat niemand weet wat een ‘vett’ is, maar dat trommel het meest logisch lijkt te zijn.

Toch is er een heel andere vertaling mogelijk, die verrassend goed beschrijft wat er in feite gebeurd, als je op de hoge zetel zit.

Draptu kan ook vertaald worden met ‘iets aantrekken” zoals bv een jas.

Er staat dan: Je trok iets aan. Wat trok hij aan? Een vett.

In andere contexten is het wel duidelijk wat vett betekent: het is een wezen, een entiteit, een geest. Odin trok dus, als een jas, een geest aan, zoals een Völva.

Dit vers gaat over bezetenheid!

Natuurlijk begrijpen kamergeleerden, die niets over traditioneel sjamanisme en bezetenheid weten, hoe ze dit moeten vertalen. Het valt totaal buiten hun belevingswereld. Maar als je op de hoge zetel hebt gezeten en ineens dingen begon te zeggen en te doen, die ‘van elders’ kwamen, dan is deze vertaling zo logisch als wat.

Ook in het neo sjamanisme en de Westerse spiritualiteit is bezetenheid een vrij onbekend onderwerp. Iets waar men bang voor is en wat men probeert te voorkomen. Maar in traditioneel sjamanisme is het doodgewoon voor de sjamaan om een geest of Godheid door zich heen te laten spreken en bewegen. En völva’s deden dit dus ook. Dit werd in de macho Viking cultuur als onmannelijk gezien, omdat je alle controle overgaf aan iets dat onzichtbaar is.

Reden 2:

Er is nog nooit een trommel teruggevonden bij archeologische opgravingen.

Er zijn ondertussen een hele serie graven van völva’s geïdentificeerd, ook graven met veel houtresten, maar er is nooit iets gevonden dat op een trommel leek, zelfs niet een trommelstok.

“Maar de Sámi gebruiken wel trommels en er was contact tussen Sámi en niet-Sámi in de Vikingtijd.” klinkt het ergens.

Dat de Sámi trommels gebruiken is helemaal waar en dat er contact was tussen verschillende bevolkingsgroepen ook. Maar dat wil niet zeggen dat men alles één op één van elkaar overnam. Bovendien kennen de Sámi ook een bijzondere en rijke zangtraditie: de joïk. En zang is de basistechniek in seidr, zoals ook in de oude bronnen wordt beschreven.

Reden 3:

Je hebt helemaal geen trommel nodig om in trance te gaan.

Toen Linda en ik aan ons praktisch onderzoek naar seidr begonnen, legden we onze trommels opzij en zongen geïmproviseerde liederen voor elkaar. Dit werkte verrassend goed, vooral toen we er ook nog een staf bij vasthielden.

De trance met alleen staf en zang was sneller en dieper dan de vele trances die we hadden ervaren met de trommel. Het voelde heel anders en was een unieke ervaring.

Reden 4:

Omdat de trance met staf en zang zo heel anders is dan een trommel- trance.

Zang en staf zijn de unieke kenmerken van deze vorm van sjamanisme en het is jammer als je dit niet leert ervaren. Dit is wat seidr zo bijzonder maakt en de moeite waard om te bestuderen. In feite kan je niet echt zeggen dat je seidr beoefend, als je deze diepere seidr trancestaat niet kent. Als je trommel gebruikt beoefen je algemeen(neo) sjamanisme. Daar is op zich helemaal niets mis mee, maar als je de oude Noord Europese traditie wil bestuderen, dan zit je net op een verkeerd spoor en zal je seidr nooit helemaal gaan begrijpen.En dat is een gemiste kans!